Ramazan pazarı...

Çarşıya pazara tamamen önyargıyla çıktım... Malum Ramazan başlayınca, meyve sebze, aklınıza gelebilecek her türden kuru-yaş gıda ve tabii ki tatlı fiyatlarının “tavan yapması” kaçınılmaz olur her nedense. Herkes karnının aldığı kadar yiyor ama Ramazan’da özellikle “gözleri” doyurmak ön plana geçtiğinden midir bilinmez, fiyatlar her seferinde adamakıllı fırlıyor ya ben buna sinir oluyorum.

Önce Ankamall’e düştü yolum, Ramazan’ın ilk gününde. Doğruca Migros’a yönelecektim ama henüz AVM girişindeki “gölge oyunu” perdesi dikkatimi çekti. Akşam için hazırlıklar sürüyor. Ankamall Ramazan için “özel” program hazırlamış, “Ramazan Eğlencesi” adı altında, geleneksel sahne oyunlarıyla müşterileri iftar sonrasında çekmeyi hedeflemiş belli. Ebeveynlerin, alışveriş konusunda ve de her türlü eğlencede çocukları “kıramadıkları” düşünülerek, daha çok çocuklara özel program düşünülmüş. Geleneksel gölge oyunu “Hacivat-Karagöz”, “Meddah” , “İbiş-Memiş” oyunlarının yanı sıra “sihirbaz” gösterisi de unutulmamış. Ve tabii iftar saatinin geç olması dikkate alınarak Ankamall mesai saatini 23.00’e kadar uzatmış uzatmasına da mağazalarda çalışan ve sabahın 9.00’undan itibaren, büyük bölümü ayakta hizmet vermek zorunda olan zavallı emekçileri düşünen yine olmamış belli ki.

Migros’ta özel stantlar...

Hemen her yıl olduğu gibi, bu yıl da Migros, yine Ramazan’a çok hazırlıklı. Kuruyemiş, güllaç, baklava, kadayıfların sıralandığı tatlılar için özel stantlar oluşturulmuş. Ramazan deyince akla pastırma ve hurma gelir ya, fiyatlarına bakmadan olmazdı. Baktım, hurma fiyatları 5.5-40 lira arası değişiyor, pastırma 45 lira. Ramazan’ın vazgeçilmez tatlısı Güllaç, 12.90’dan satışa sunulmuş ki, geçen yıldan çok farklı değil. Ama “evimde yapayım” diyenler için de 7.5 liradan kuru güllaç yufkası almak mümkün. Birçok markette 4.5 lira, hatta “çölyak” hastaları için “glutensiz” satılanını Makromarket’te gördüm. Yağ, meyve-sebze ve kuru gıda reyonlarında “indirim” olduğu belirtiliyor. Gerçekten indirim var mı yok mu emin değilim ama en azından “fırsat bu fırsat” deyip, fiyatlarda “artırım” yapılmaması da iyi. Ama bir şeyi eleştirmeden geçemeyeceğim; normal Ramazan pidesi 1.5 lirayken, maliyeti en fazla 2 yumurta olan “yumurtalı” pidenin iki katı fiyata satılması hiç ama hiç makul değil. Migros’ta fiyatı 17 - 40 lira arasında değişen “ramazan paketleri” de isteyenler için seçenek olarak hazırlanmış.

Sabit fiyat garantisi!

Ankamall’un ardından Armada’ya yöneldim. Uzunca süredir, “genişleme” çabasını sürdüren Armada henüz genişleyememiş ama iyice bir ıssızlamış geldi bana. Eskiden Carrefoure’un bulunduğu yerde hizmet veren KİPA belki Ramazan’ın ilk günü olması, üstüne üstlük hafta içi ve gündüz saatlerine denk gelmesinden midir bilemem, ortalık oldukça sakin. Armada’da Ramazan programı yok ama küçük çaplı promosyonlar var, örneğin AVM yönetimi, her 100 liralık alışveriş yapana 5 liralık yemek çeki veriyormuş ki, öyle laf olsun diye konulmuş bir kampanya belli ki. KİPA’da da özel bir Ramazan hazırlığı olmasa da “300’ün üzerindeki kahvaltılıkta fiyat değiştirmeme garantisi” sunuyor müşteriye. Ne büyük lütuf!
CEPA ve Kentpark da Ramazan programı hazırlamış. En dikkat çekeni, CEPA’da Kızılay’ın oluşturduğu stant. AVM’deki mağazaların sponsorluğunda, yoksul ailelere Ramazan boyunca yardım kampanyası düzenlenmiş, iyi de olmuş.
Bitişikteki Kentpark Ramazan’da Burak Kut konseri vaat ediyor; “3 Ağustos’ta ilahiden senfoniye” diye... Aman ne iyi hem “uhrevi” hazlarımızı yaşayalım, hem de “Bak ne kadar da moderniz” modeli. “Hiç bana göre değil” deyip, alt kattaki “kent pazarı”na yöneldim.

35 çeşit hurma
“Pazar” dediysem, sahicisi değil elbette, hani şu son yıllarda moda olan “kapalı çarşı” havasında düzenlenmiş stantlar diyelim. İşte bir yanda turşucu, bir yanda şakürteri, diğer yanda manav, bir başka köşede kuruyemişçi. Aslında bir marketin stantlarının genişçe bir alana bağımsız şekilde dağıtılmışı diyelim. Dikkatimi çeken “Yemiş İskelesi”nin vitrinindeki çeşit çeşit hurmalar oluyor elbette. Hiç bu kadar çeşit, renk ve boyda hurmayı bir arada görmediğimden doğruca oraya yöneliyorum. Çok koyu renkliler olduğu gibi kehribar sarısı olanlar da var. Ben bir “Tunus”, bir de en pahalısı olan “Medine” hurmasını bilirim. Oysa Yemiş İskelesi’nde ilk kez duyduğum isim ve çeşitler var: İran, Medine, Amber, Acve, Kudüs, Safavi... En ucusu 6.5 lira ile İran, en pahalısı 80 liralık fiyatıyla Acve... Satıcı, şaşkınlığımı görünce açıklama yapıyor, “35 çeşit hurma var, biz sadece 10 çeşidini satıyoruz...” Her ne kadar 6.5 liraya alabilseniz de iyi bir hurmanın kilosu 35 liradan başlıyor diyebiliriz.
Kentpark’ta Çağdaş Market var, 4 kez alışveriş yapana, Ramazan “münasebetiyle” 100 liralık çek veriyor! Eh promosyon meraklıları için fena fırsat değil. Ama ben Çağdaş’ın en çok meyve-sebze reyonunu beğenirim, Ramazan nedeniyle fiyatlar “uçmuş mu” diye baktım; yerinde duruyor!


Pazarın tadı kaçmış

Aslında Ramazan alışverişi daha çok pazardan yapılır. O işi en sona bıraktım. Cumartesi günü kurulan Basın Sitesi pazarına uğradım akşamüzeri. Ama pazarların uzunca süredir eski tadı yok. Ramazan’da da öyle... Yazın kavurucu sıcağında, hele bir de oruç tutuyorsanız, öyle pazarda dolaşmak hiç de kolay değil. Eskiden pazar “ucuz” ve taze olduğu için tercih edilirdi. Şimdi de tazelik konusunda diyeceğimiz bir şey yok ama fiyatlar marketlerle yarışıyor, hatta kimi meyve sebzede marketlerden daha pahalı. Örneğin karpuzun kilogram fiyatı pazarda 1 lira, 89 kuruş. Belki müşteri biraz da o yüzden uğramıyor pazara. Altında araba varsa, iftardan sonra gidiyor bir AVM’ye, serin serin alışverişini yapıyor, biraz da gezip dolaşıyor. Geçen yılların aksine Ramazan nedeniyle fiyatlar pazarda da uçmuş değil, bu yıl daha makul.

Tabi eğer dayanma gücünüz varsa, pazara akşamüzeri gitmekte yarar var. Fiyatlar neredeyse yarı yarıya düşüyor. Pazarcılar da bir alem, sanki “bedavaymış” gibi adeta zorla eline bir şey tutuşturuveriyorlar. Nitekim, gün boyunca tanesini 2 liradan sattığı deniz börülcesinin fiyatını sorma gafletinde bulunduğum pazarcının fiyatı yarı yarıya indirip, 5 demeti elime tutuşturmada gösterdiği azim, harbiden alkışlanasıydı...